Gorillagroepen in Oeganda

Ontdek ze allemaal!

In het weelderige Bwindi Impenetrable Forest, een van de meest betoverende schatten van Oeganda en een paradijs voor avontuurlijke natuurliefhebbers, bevinden zich diverse gahabitueerde gorillagroepen. Deze majestueuze primaten, die tot de meest bedreigde diersoorten op aarde behoren, gedijen hier in hun weelderige natuurlijke habitat. Matoke Tours nodigt u uit om meer te ontdekken over deze buitengewone gorillafamilies die leven in Bwindi Forest.

In Bwindi staan twintig berggorillagroepen open voor toerisme in vier verschillende sectoren van Buhoma, Ruhijja, Rushaga en de Nkuringo. In Mgahinga Nationaal Park is er één groep. Allemaal vallen ze onder beheer van de Uganda Wildlife Authority. Aantallen en samenstellingen die in onderstaande overzicht worden vermeld zijn natuurlijk een momentopname (februari 2022), maar geven in ieder geval een inzicht in de variatie en diversiteit in en van de groepen.

Bwindi Impenetrable Forest

Buhoma sector

1. Mubare gorillafamilie – 9 leden

De Mubare-groep in de Buhoma-sector is de oudste hahabitueerde gorillagroep in het Bwindi Impenetrable National Park en wordt geleid door de dominante Silverback Maraya. Silverback “Ruhondeza” is de historische groepsleider die in juni 2012 aan ouderdom bezweek en de leiding van de groep in handen liet van zijn oudste zoon; Silverback “Kanyonyi”. In november 2017 vocht en doodde de alleenlevende Zilverrug “Maraya” “Kanyonyi” voordat hij vervolgens de groepsleiding overnam. Toen Kanyonyi stierf, emigreerden de meeste groepsleden en werden een paar baby’s vermoord door de woedende Maraya. Kindermoord is een gangbare praktijk onder gorilla’s, vooral wanneer niet-verwante leiders het groepsbestuur overnemen. De groep staat bekend om haar single mannelijk leiderschap en haar sterke mannelijke intolerantie voor mannelijke concurrentie. De historische leider van de groep (Ruhondeza) stond erom bekend dat hij ‘kindermoord’ beoefende om de potentiële concurrenten uit te schakelen. De Mubare-groep bestaat uit 9 individuen, waaronder 1 zilverrug, 4 volwassen vrouwtjes en 4 baby’s.

2. Habinyanja Gorillafamilie – 12 leden

DDe zilverrug Makara leidt de Habinyanja-groep, die meestal te vinden is in het Nyamishamba-gebied binnen de Buhoma-sector. Deze groep staat bekend om haar avontuurlijke karakter; de familie verkent vaak nieuwe locaties ver van hun vertrouwde gronden. Onderzoekers begonnen het habituatieproces voor deze groep in 1996. Op dit moment bestaat de Habinyanja-groep uit 2 zilverruggen, 2 zwartruggen, 3 volwassen vrouwtjes, 3 jong volwassen vrouwtjes en 2 jongeren.

3. Rushegura Gorillafamilie – 19 leden

Primaatbiologen noemden de Rushegura-groep naar Ebishegura, een soort bomen die veel voorkomt in het gebied waar deze groep voor het eerst werd hehabitueerd in februari 2002. Deze gorillafamilie wordt soms gezien terwijl ze op zoek zijn naar voedsel in de buurt van Buhoma, het hoofdkwartier van het Bwindi Impenetrable National Park. Ze staan er ook om bekend dat ze de omgeving rond de lodges en gemeenschapstuinen verkennen die dicht bij hun thuisgronden liggen. Deze gorillafamilie heeft 2 zilverruggen, 6 volwassen vrouwtjes, 3 zwartruggen, 4 jongeren (1 vrouwtje en 3 mannetjes) en 4 baby’s.

4. Katwe Gorillafamilie – 9 leden

Deze gorillafamilie dankt haar naam aan de heuvels waar onderzoekers oorspronkelijk begonnen met het habitueren van deze groep. De Katwe-groep wordt geleid door de silverback Mahaane en telt momenteel 9 leden, waaronder 2 zilverruggen, 2 zwartruggen, 3 volwassen vrouwtjes en 2 jongvolwassen vrouwtjes. Veel van haar leden maakten oorspronkelijk deel uit van de Mubare-groep, de oudste hehabitueerde familie in de Buhoma-sector.

5. Binyido Gorillafamilie – 6 leden

Onderzoekers hebben deze groep gedurende drie jaar gevolgd en bestudeerd voordat ze deze uiteindelijk openstelden voor toerisme. De Binyido-groep bestaat uit 6 leden, waaronder 1 dominante zilverrug. In 2019 werd de groep toegevoegd aan de lijst van gorillafamilies in de Buhoma-sector.

Ruhija sector

1. Bitukura Gorillafamilie – 13 leden

De Bitukura gorillafamilie is uniek vanwege het feit dat de volwassen mannetjes extreem tolerant zijn ten opzichte van elkaar. De geschiedenis van deze familie is buitengewoon geduldig, omdat er meerdere volwassen mannetjes zijn. Naast de dominante zilverrug Mugisha, bestaat de groep uit 1 andere zilverrug, 4 volwassen vrouwtjes, 1 jongvolwassene, 2 zwartruggen, 2 jongere (mannetje) en 2 baby’s. Mugisha nam de leiding over de groep over nadat Ndahura op 18 december 2016 overleed na een val uit een boom (op 28-jarige leeftijd was hij destijds de oudste gorilla in het park).

2. Oruzogo Gorillafamilie – 10 leden

Wetenschappers hebben deze gorillafamilie Oruzogo genoemd, nadat ze hadden waargenomen dat de primaten een voorkeur hadden voor de Alchornea hitela plant, die de lokale bevolking Oruzogo noemt. Aangezien berggorilla’s normaal gesproken deze plant niet eten, maakt dit de familie uniek. De habituatie van deze groep werd gestart in 2008. De groep bestaat momenteel uit 1 zilverrug, 4 zwartruggen, 2 volwassen vrouwtjes, 2 jongeren (1 mannetje, 1 vrouwtje) en 1 baby.

3. Kyaguliro Gorillafamilie – 4 leden

De Kyaguliro-groep, voorheen Rukara-groep genoemd wordt geleid door de dominante Silverback Rukara. De Kyaguliro-groep wordt onderzocht door het Manx Planc Institute (MPI) voor Evolutionaire Antropologie. MPI doet voornamelijk onderzoek naar de gedragsecologie van de groep en voert dagelijks controlebezoeken uit aan de groep. De gewenning van Kyaguliro begon in 1995 en in 2015 kwam groepshoofd Rukina plotseling om als gevolg van een elektrische schok door bliksem. Na de dood van Rukina werd de groep achtergelaten onder leiding van een onervaren jonge Zilverrug (Mukiza) die later in een hinderlaag werd gelokt door een immigrerende Zilverrug (Rukara) van de Bitukura-groep. Dit leidde tot een splitsing van de groep, waardoor de oorspronkelijke Kyaguliro-groep nog maar vier leden overhield. De Kyaguliro-groep staat erom bekend bijna al haar tijd in het binnenste bos door te brengen. De groep bestaat momenteel uit 4 individuen, waaronder 1 zilverrug, 2 zwartruggen en 1 baby.

4. Mukiza Gorillafamilie – 15 leden

Deze gorillafamilie staat onder leiding van de zilverrug Mukiza en werd een aparte groep in mei 2016 na de splitsing van de grotere Kyaguliro-familie. Net als de Rukara-familie is deze groep ook het aandachtsgebied van het Max Planck Institute (MPI) voor Evolutionaire Antropologie, dat dagelijks bezoeken brengt voor onderzoek en studies naar hun gedrag. Naast de zilverrug heeft de familie ook 7 volwassen vrouwtjes, 1 jongvolwassen mannetje, 1 jonge vrouwtje en 5 baby’s.

Rushaga sector

1. Shongi Gorillafamilie – 11 leden

De primatologen in het Bwindi Impenetrable National Park begonnen hun studie en habituering van deze gorillafamilie in 2006 en hebben sindsdien de evolutie van de Shongi-groep gedocumenteerd. Oorspronkelijk telde de familie 34 leden, met de zilverrug Mishaya als leider. De groep had verschillende mannetjes en uiteindelijk, in 2010 en 2012, leidde hun rivaliteit tot de vorming van twee andere aparte groepen: de Mishaya- en Bweza-families. De Shongi-groep heeft nu 1 zilverrug genaamd Bweza, 1 zwartrug, 5 vrouwtjes, 2 jongeren (mannetjes) en 2 baby’s.

Fotograaf: Wilco van DijenNoteer naam en/of tag @wilcovandijen wanneer je deze foto gebruikt.

Fotocredit Wilco van Dijen

2. Kahungye Gorillafamilie – 25 leden

De Kahungye-familie staat onder leiding van de volwassen zilverrug genaamd Ruziika en wordt vaak gevonden in het Rushaga-gebied van het Bwindi Impenetrable National Park. Toen de habituatie van deze groep voor het eerst werd gestart in 2008, bestond de familie uit 29 leden, waaronder 3 zilverruggen. In maart 2012 splitste de Busingye-groep zich af. Vandaag de dag heeft de familie 25 leden. Naast Ruzika, 4 andere zilverruggen, 2 zwartruggen, 7 volwassen vrouwtjes, 5 jongeren (3 vrouwtjes, 2 mannetjes) en 6 baby’s.

3. Bweza Gorillafamilie – 15 leden

Onder leiding van de zilverrug Kakono verkiest deze groep vaak om bij locaties dichter bij menselijke gemeenschappen te blijven. De groep is oorspronkelijk gehabitueerd als onderdeel van de Shongi-familie. Omdat de groep graag voedsel zoekt dichter bij lokale landbouwgronden dan in de binnenste bosgebieden, zou u ze kunnen tegenkomen rond uw accommodatie of tijdens dorpswandelingen. Naast Kakono heeft de familie ook 2 andere zilverruggen, 5 volwassen vrouwtjes, 3 jongeren (1 vrouwtje en 3 jonge mannetjes) en 4 baby’s.

4. Busingye Gorillafamilie – 10 leden

De Busingye-groep zwerft over de hellingen van de Rushaga-sector in het Bwindi Impenetrable National Park en staat onder leiding van een dominante zilverrug genaamd Busingye. Deze familie werd oorspronkelijk gehabitueerd als onderdeel van de grotere Kahungye-groep in 2008, maar vormde een nieuwe groep in 2012. Busingye lijkt de voorkeur te geven aan de verborgen gebieden van de diepere bossen en houdt zijn familie weg van de grenzen van het park. Momenteel bestaat de groep uit 1 silverback, 3 volwassen vrouwtjes, 1 zwartrug, 2 jongeren en 3 baby’s.

5. Bikingi Gorillafamilie – 12 leden

De groep wordt momenteel geleid door Bikingi. Bikingi was een alleenlevende Silverback die de leidende Silverback Bikingi doodde en de leiding overnam. Hij is ook Bikingi genoemd, om de identiteit van de groep te behouden. Na de dood van de dominante Silverback Bikingi verspreidden alle groepsleden zich en sommigen sloten zich aan bij andere groepen. Ongeveer zeven gorillas sloten zich bijvoorbeeld aan bij de Kahungye-groep. Na een zoektocht door rangers van de UWA, werd uiteindelijk de Bikingi groep gevonden met 9 leden. Sindsdien heeft de groep geboorten geregistreerd, waardoor het aantal individuen op 12 is gekomen, waaronder 2 zilverruggen, 5 volwassen vrouwtjes, 1 jongere en 4 baby’s.

Een ernstig bedreigde vrouwelijke berggorilla lijkt te denken in Volcanoes National Park in Rwanda.

6. Mishaya Gorillafamilie – 9 leden

De Mishaya-familie werd voor het eerst gevormd na de splitsing van de Shongi-groep in juli 2010. De zilverrug, Mishaya, bleef leider van de groep tot februari 2014, toen hij stierf aan een verstopping in zijn darmstelsel. Zonder een sterke leider verspreidden de overgebleven leden zich en voegden zich bij andere families in de Rushaga-regio van het Bwindi Impenetrable Park. Sommige gorilla’s voegden zich bij de Bweza- en Bikingi-groepen, maar de overgeblevenen konden een tijdlang niet worden opgespoord. In mei 2018 ontdekten onderzoekers dat ze deel uitmaakten van de groep onder leiding van Tinfayo. De zilverrug was ook lid van de Shongi-groep tot 2012, toen hij zich afscheidde samen met een vrouwtje genaamd Shida en haar jong, Rotary. Op dit moment is Tinfayo de leider van de Mishaya-groep, die ook 1 zwartrug, 5 volwassen vrouwtjes, 1 jong vrouwtje en 1 baby telt.

7. Kutu Gorillafamilie – 20 leden

Dit is een van de laatst gehabitueerde gorilla families. De familie bestaat uit in totaal 20 leden, waaronder 1 dominante zilverrug, 1 zwartrug, 8 volwassen vrouwtjes, 1 jong volwassene, 2 jongeren en 7 babies. die de groep leidt. Onderzoekers maakten deze familie beschikbaar voor toeristen om te begrijpen hoe het habitueeringsproces wordt uitgevoerd. Na enkele jaren van observatie en studie is de groep nu klaar om bezoekers te ontvangen.

8. Mucunguzi Gorillafamilie – 8 leden

Onderzoekers hebben deze gorillafamilie Mucunguzi genoemd, naar de dominante zilverrug die op dit moment de familie leidt. Voorheen was Mucunguzi een jonge gorilla in de Bweza-groep, maar begon een solitair leven te leiden nadat hij uit de familie was verdreven. Later viel Mucunguzi de Bikingi-groep aan en na een gevecht met de leider, nam hij enkele vrouwtjes mee om zijn eigen groep te beginnen. Op dit moment bestaat deze groep uit in totaal 8 leden, waarvan de meeste vrouwtjes zijn.

Nkuringo sector

1. Nkuringo Gorillafamilie – 12 leden

Nkuringo was de eerste gorillagroep die sinds 1997 in de gehele zuidelijke sector van Bwindi gehabitueerd was. De groep werd geconfronteerd met een zeer triest voorval waarbij – de toen dominante – Zilverrug Rafiki werd vermoord door stropers. Sindsdien heeft Blackback Rwamutwe het leiderschap op zich genomen. De Nkuringo-groep is ook de eerste gorillagroep die de geboorte van een tweeling in het Bwindi Impenetrable National Park in december 2004 heeft vastgelegd. De groep staat erom bekend dat ze tot 98% van hun tijd buiten het park in de bufferzone foerageren. Deze praktijk leidde tot de verplaatsing van de een aantal lokale gemeenschappen in de frontlinie van de Nkuringo-sector. Dit werd gedaan om een bufferzone te creëren tussen mens en natuur. De groep bestaat momenteel uit 12 leden, waaronder 4 Blackbacks, 4 volwassen vrouwtjes en 4 baby’s.

2. Bushaho Gorillafamilie – 10 leden

Op dit moment wordt de Bushaho-groep geleid door de zilverrug Bahati. Deze familie was voorheen onderdeel van de Nkuringo-groep en werd genoemd naar de specifieke locatie in het Bwindi Impenetrable National Park, waar ze het grootste deel van hun tijd besteden aan het zoeken naar voedsel. Deze groep momenteel bestaat uit 1 zilverrug, 1 zwartrug, 3 volwassen vrouwtjes, 2 jonge vrouwtjes en 3 baby’s.

3. Christmas Gorillafamilie – 9 leden

Hoewel er in totaal 9 leden in deze groep zijn, kunnen onderzoekers er slechts 6 regelmatig waarnemen. Je zult waarschijnlijk 1 zwartrug, 3 vrouwtjes en 1 baby zien, naast de dominante zilverrug Christmas.

MGAHINGA NATIONAAL PARK

één groep

1. Nyakagezi Gorillafamilie – 9 leden

De Nyakagezi-groep is de enige gehabitueerde gorillafamilie in het Mgahinga Gorilla National Park en wordt geleid door de dominante Silverback Mark, bijgestaan door de Silverback Ndugutse. De habituatie van de Nyakagezi-groep begon in 1991. De gorillagroep kan naar believen vrij door de drie landen (Oeganda, Rwanda en de Democratische Republiek Congo) van het Virunga-massief rondzwerven. De Nyakagezi-groep staat ook bekend om haar tolerantie voor meerdere mannen.De Nyakagezi-groep bestaat uit 9 individuen, waaronder 4 zilverruggen, 2 volwassen vrouwtjes, 1 jongmannetje en 2 baby’s.